Het coronapaspoort is de evidentie zelve. Iedereen vrij om zich te laten inenten, maar zonder paspoort kan je niet op reis, mag je geen theater binnen, je woont geen voetbalwedstrijd bij.
Maanden geleden las ik al dat paspoorten de laatste twijfelaars over de brug zouden halen. Dan kunnen we zwijgen over die 1% anti-vaxers.
En dan lees ik nu vooral diep verontwaardigde kreten: we gaan naar een maatschappij met twee snelheden. Zij die wél en zij die niet gevaccineerd zijn. Persoonlijk vind ik dat een goede zaak: wie niet gevaccineerd is, zal zich dan wel haasten om zich te laten vaccineren. Uiteraard heb je dan een groep die wel wil, maar niet ‘mag of kan’ omdat er geen vaccins zijn. Dat is de ware ramp, niet die twee snelheden, dat is een tijdelijk onderscheid op basis van medische criteria. Er zijn gewoon te weinig vaccins, dat is het ware probleem.
Het spookbeeld, het doemscenario van de twee snelheden. Lang geleden heb ik al geleerd dat je daarmee alles blokkeert; elke zinvolle staatsverhervorming, geen België met verschillende snelheden! Alles moet voor iedereen toegankelijk zijn, juist, laten we discriminaties bestrijden. Maar geen twee verschillende snelheden? Geen TGV aub, want dan rijden er treinen met verschillende snelheden. En kijk, wie veel geld heeft, kan met zo’n trein rijden. Geen airco in auto’s, want dan zijn er auto’s met en auto’s zonder!
Overal leven we met verschillende snelheden. Slechts enkelingen mogen naar een kunstacademie of een topsportschool. Weinigen kunnen zich een diner in een driesterrenrestaurant veroorloven. Niet iedereen mag zo maar starten met een doctoraal proefschrift. Duizelingwekkend al die verschillende snelheden. Niet iedereen heeft het geld om een abonnement te nemen bij F.C. Brugge. Of leest vlot Engels of Chinees, of heeft supersnel internetverbinding.
Een coronapaspoort zou events toelaten (waar niet iedereen kan aan deelnemen, maar dat kan je ook niet als je naar Tomorrowland wil), de toeristische sector redden, de horeca helpen heropenen, sporten eenvoudiger maken. De voordelen zouden gigantisch zijn, en de nadelen heel tijdelijk, niet zo structureel en vernederend als armoede bijvoorbeeld. Zo’n paspoort zou overigens armen sneller de kans geven werk te vinden in sectoren met veel laaggeschoolden.
Ik vind dit geen goede idee, zegt een viroloog, want dan zouden sommige mensen wél en andere niet op reis mogen gaan. Klopt. Laten we dus wachten tot iedereen ingeënt is. Dan is er die afschuwelijke discriminatie niet. Juist. Maar dan hebben we ook geen paspoort meer nodig.
Een gezonde maatschappij probeert structurele discriminaties uit de weg te ruimen. Ik kan alleen maar vaststellen dat we daar slechts moeizaam in slagen. Een coronapaspoort zou geen structurele discriminatie zijn, maar een tijdelijke handige oplossing voor vele problemen. Als de overheid of Big Pharma faalt door mensen die een vaccin wensen geen paspoort te kunnen geven, dan kunnen we nadenken over compensaties. Per dag vertraging…
Het is vaak kiezen tussen twee kwalen. Twee of meerdere snelheden is een kleine kwaal in vergelijking met nog eens een verloren reisseizoen, verboden evenementen, het blijvend sluiten van de cultuursector.