Een op dertien van de Belgische grootouders lijdt aan grootparentale burn-out, een complete mentale en fysieke uitputting door te veel stress bij bomma of bonpa zijn. Daarmee scoort België als enige land onder 42 landen, zo toont mijn onderzoek dat ik heb doorgevoerd door de krant te lezen, mijn horoscoop te raadplegen en vooral natuurlijk door te luisteren naar oudere kustburgemeesters en naar het gezond verstand. De belangrijkste oorzaak is de individualistische prestatiecultuur. Steeds meer grootouders bezwijken onder de druk van taarten te bakken, sudoku’s in te vullen, op te treden in tiktoks van de kleinkinderen.
Een zwaar onderbelicht fenomeen van de grootparentale burn-out is het schuldgevoel. Vele oudje knuffelen toch af en toe hun kleinkinderen en nu de virale lading bij deze kleintjes toeneemt, beseffen de ouderen dat ze een vogel voor de coronakat geworden zijn. Ze genieten niet meer van ‘Thuis’, en vooral ze zien niet goed hoe het leven nog verder zin heeft zonder nieuwe afleveringen van F.C. De Kampioenen.
Mijn studie verschijnt weldra in Grandparental Affective Science, dat ik speciaal voor deze doorbraakstudie heb opgericht. Collega-experts hebben mij al gefeliciteerd met mijn baanbrekende resultaten. Steeds meer grootouders vinden de grootouderrol niet leuk. Ze zouden liever met een Ferrari door Europa crossen, samen met Jeremy Clarkson, hun idool, of samen met de Queen op vossenjacht gaan dan pampers te verversen, fruitpapjes in te lepelen of domino te spelen. Ze ervaren een grote emotionele afstand met het kleinkind, dat maar weinig geboeid is door de verhalen over Schipper Naast Mathilde, Abba en Kapitein Zeppos.
De verklaring heb ik al aangehaald. Wij cultiveren prestatiedrang en perfectionisme. Maar wij falen. We staan er echter alleen voor, onze leeftijdsgenoten zijn geveld door Corona of verblijven illegaal op Mallorca.
Het onderwerp is een van de grootste taboes uit onze samenleving. Vele grootouders leven met zelfmoordgedachten, ze nemen hun kleinkind mee naar de Grand Canyon en springen dan in de diepte. Psycho-analytica Isabelle A., lid van de expertengroep volksgezondheid, corona en burn out, waarschuwt voor vroegtijdige conclusies. Deze fantasieën zouden meer slaan op de drang om te reizen, uit te breken, een rebelse jeugd te herleven, dan om effectief met de kleinkinderen in een afgrond te springen. Ze voegt er bovendien fijntjes aan toe: je kan evengoed onder een trein springen, die rijden nog.
Onze checklist. Lijdt ook u aan grootparentale burnout?
- Je voelt je uitgeput zodra u denkt: de kleinkinderen komen
- Je neemt emotionele afstand van het kleinkind. Je spreekt het niet meer aan met de naam, maar met woorden als: kind, flauwerik
- Je wordt cynisch. Je pleit voor kinderarbeid, vrijheid voor pedofielen, kortom je zou je moeten schamen als je jezelf bezig hoort, maar integendeel je bent fier op je grof taalgebruik.
- Je kijkt eindeloos naar de heruitzendingen van (gelieve zelf in te vullen)